Program Czyste Powietrze

Program „Czyste Powietrze” jest ogólnopolskim programem dotacyjnym wspierającym wymianę przestarzałych źródeł ciepła oraz termomodernizację domów jednorodzinnych. Program ruszył we wrześniu 2018 roku i zakłada wymianę ok. 3 mln kotłów w ciągu 10 lat. W ramach Programu można otrzymać dotację na podstawowym lub podwyższonym poziomie dofinansowania, w zależności od dochodu. Maksymalne kwoty dotacji to 30 000 zł (przy poziomie podstawowym), 37 000 zł (przy poziomie podwyższonym) oraz 69 000 zł (przy poziomie najwyższym) . Dotacje w ramach Programu „Czyste Powietrze” można łączyć z termomodernizacyjną ulgą podatkową.

Kto może skorzystać z Programu?

Z Programu „Czyste Powietrze” mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele jednorodzinnych budynków mieszkalnych (lub wydzielonych w nich lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą). Jednocześnie dochód roczny wnioskodawcy nie może przekraczać kwoty 100 000 zł.

Program przewiduje dotacje na dwóch różnych poziomach dofinansowania:

• podstawowy poziom dofinansowania;
• podwyższony poziom dofinansowania (dla osób o niższych dochodach – muszą one posiadać odpowiednie zaświadczenie).

Aby skorzystać z podwyższonego poziomu dofinansowania przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie może przekraczać kwoty:

• 1564 zł w gospodarstwie wieloosobowym,
• 2189 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

Aby skorzystać z najwyższego poziomu dofinansowania przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie może przekraczać kwoty:

• 900 zł w gospodarstwie wieloosobowym,
• 1260 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

Pozostałe osoby mogą liczyć na podstawowy poziom dofinansowania.

Jakie inwestycje można zrealizować w ramach Programu?

Program zakłada dofinansowanie wymiany starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowoczesne, spełniające najwyższe normy oraz przeprowadzenia termomodernizacji budynku.

W ramach Programu można zrealizować między innymi:

• zakup i montaż nowego źródła ciepła (np. pompy ciepła czy kotła gazowego);
• demontaż starego źródła ciepła na paliwo stałe;
• zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych (w tym również demontaż);
• zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej;
• zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła;
• dokumentację dotyczącą powyższego zakresu: audyt energetyczny (pod warunkiem wykonania ocieplenia przegród budowlanych), dokumentację projektową, ekspertyzy.

Jak wysoką dotację można otrzymać?

W zależności od realizowanych inwestycji w ramach Programu maksymalnie można otrzymać do 30 000 zł (poziom podstawowy) lub do 37 000 zł (poziom podwyższony).

Poziom podstawowy zakłada dofinansowanie do 30% (dla niektórych urządzeń 45%), poziom podwyższony do 60% (75%), a najwyższy do 90% w zależności od rodzaju inwestycji. Dokładne maksymalne kwoty dotacji oraz intensywność dofinansowania dla poszczególnych inwestycji zostały przedstawione w poniższej tabeli (rysunek 1).

Rysunek 1. Poziomy dofinansowania w Programie "Czyste Powietrze", źródło: https://czystepowietrze.gov.pl/czyste-powietrze/

Aby sprawdzić, jak dużą dotację można otrzymać, warto skorzystać z kalkulatora dotacji: https://www.czystepowietrze.gov.pl/kalkulator-dotacji/. Wystarczy wybrać rodzaj przedsięwzięcia oraz kwotę, która zostanie na nie przeznaczona, a kalkulator automatycznie obliczy jakie dofinansowanie można otrzymać z Programu „Czyste Powietrze”.

Już wkrótce osoby zainteresowane pozyskaniem dotacji na wymianę kotła czy termomodernizację budynku będą mogły skorzystać również z kredytu na sfinansowanie takich inwestycji. Banki, które jako pierwsze chcą wprowadzić ścieżkę kredytową w Programie „Czyste Powietrze” to: Alior Bank, BNP Paribas Bank Polska, Bank Ochrony Środowiska, Bank Pocztowy, Bank Polskiej Spółdzielczości i zrzeszone Banki Spółdzielcze, Credit Agricole Bank Polska, Santander Consumer Bank oraz Banki Spółdzielcze SGB. Pierwsze wnioski o kredyt na cele zgodne z Programem i dotację na częściową jego spłatę będzie można złożyć w bankach już w połowie 2021 roku.

Przykłady

1. Należysz do podstawowej grupy dofinansowania i chcesz w ramach Programu zakupić i zamontować pompę ciepła powietrze-woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej i wydać na to 28 000 zł. Z Programu „Czyste Powietrze”, zgodnie z powyższą tabelą, możesz otrzymać na ten cel 45%, maksymalnie 13 500 zł. Z uwagi na to, iż Twoja inwestycja wyniesie 28 000 zł – otrzymasz 45% z 28 000 zł, a więc 12 600 zł. Pozostałe koszty, niepokryte w ramach dotacji, możesz odliczyć za pomocą ulgi termomodernizacyjnej.
2. Należysz do podwyższonej grupy dofinansowania i chcesz w ramach Programu zakupić i zamontować kocioł gazowy kondensacyjny i wydać na to 10 000 zł. Z Programu „Czyste Powietrze”, zgodnie z powyższą tabelą, możesz otrzymać na ten cel 60%, maksymalnie 9000 zł. Z uwagi na to, iż Twoja inwestycja wyniesie 10 000 zł – otrzymasz 60% z 10 000 zł, a więc 6000 zł. Pozostałe koszty, niepokryte w ramach dotacji, możesz odliczyć za pomocą ulgi termomodernizacyjnej.

Gdzie złożyć wniosek o dotację?

Wnioski można składać w trybie ciągłym poprzez:

• serwis gov.pl – całkowicie online z użyciem kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub podpisu zaufanego;
• Portal Beneficjenta dostępny na stronie internetowej właściwego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw) – w tym przypadku konieczne jest wydrukowanie wypełnionego wniosku, podpisanie i dostarczenie w postaci papierowej wraz z załącznikami (z wymaganymi podpisami) do właściwego wfośigw.

W przypadku, gdy nie ma możliwości złożenia wniosku drogą elektroniczną, dopuszczalne jest złożenie go tylko w formie papierowej. Nawet jeżeli wniosek jest składany wyłącznie w formie papierowej zaleca się jednak wypełnienie wniosku, korzystając z aktywnego formularza, ze względu na samoliczące się pola.

Statystyki Programu

Od początku funkcjonowania Programu, czyli od września 2018 roku do końca kwietnia 2021 roku, złożono blisko 185 000 wniosków o wymianę kotłów na węgiel i drewno, czyli średnio 194 dziennie. Aktualnie widać znaczący wzrost zainteresowania Programem – tygodniowo składanych jest ok. 3000 wniosków, czyli dziennie ponad 400. Polski Alarm Smogowy zwraca jednak uwagę, iż mimo to realizacja Programu jest zbyt wolna, ponieważ aby osiągnąć cel 3 mln wymienionych kotłów, liczba składanych każdego dnia wniosków powinna przekroczyć 820.

PAS przygotował narzędzie do monitorowania postępów realizacji Programu, które jest dostępne tutaj: https://krakowskialarmsmogowy.pl/program-czyste-powietrze/. Dane dotyczące m.in. liczby złożonych wniosków, podpisanych umów oraz wypłaconych dotacji aktualizowane są co miesiąc na podstawie informacji uzyskanych w ramach dostępu do informacji publicznej NFOŚiGW.

Gdzie uzyskać dodatkowe informacje?

Aby dowiedzieć się więcej, można skorzystać ze strony internetowej Programu: https://czystepowietrze.gov.pl/czyste-powietrze/ lub ogólnopolskiej infolinii dzwoniąc pod numer 22 340 40 80.