Edytujesz Oczyszczacze powietrza
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Edycja może zostać wycofana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
Aktualna wersja | Twój tekst | ||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | [[Category: | + | [[Category:Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie]] |
'''Oczyszczacz powietrza''' – urządzenie służące eliminacji zanieczyszczeń powietrza wewnątrz budynku, przeznaczone w szczególności dla alergików i osób cierpiących na choroby układu oddechowego (m.in. astmę i POChP). W Polsce ze względu na wysokie poziomy zanieczyszczeń powietrza, zwłaszcza w sezonie grzewczym, urządzenia te służyć mogą profilaktyce zdrowotnej. | '''Oczyszczacz powietrza''' – urządzenie służące eliminacji zanieczyszczeń powietrza wewnątrz budynku, przeznaczone w szczególności dla alergików i osób cierpiących na choroby układu oddechowego (m.in. astmę i POChP). W Polsce ze względu na wysokie poziomy zanieczyszczeń powietrza, zwłaszcza w sezonie grzewczym, urządzenia te służyć mogą profilaktyce zdrowotnej. | ||
− | W zależności od technologii filtrowania oczyszczacze pozwalają pozbyć się z powietrza m.in. | + | W zależności od technologii filtrowania oczyszczacze pozwalają pozbyć się z powietrza m.in. [[:Pyły zawieszone|drobnych pyłów zawieszonych]] (PM2,5 i PM10), rakotwórczego benzo(a)pirenu, lotnych związków organicznych (LZO), kurzu, sierści i uciążliwości zapachowych. |
= Jakość powietrza w budynku a zdrowie = | = Jakość powietrza w budynku a zdrowie = | ||
− | Zanieczyszczenia wewnątrz budynku mogą pochodzić z dwóch źródeł. Pierwsze jest pochodną stanu powietrza na zewnątrz: w Polsce wynika więc w dużej mierze z niskiej emisji, czyli ogrzewania domów. W przypadku pyłu zawieszonego stężenia odnotowywane wewnątrz budynków są średnio 50% niższe od tych na zewnątrz. To, w jakim stopniu zanieczyszczenia przedostają się do środka zależy jednak głównie od kondycji budynku i rodzaju wentylacji<ref>Bartyzel J., Smoleń K., 2017. | + | Zanieczyszczenia wewnątrz budynku mogą pochodzić z dwóch źródeł. Pierwsze jest pochodną stanu powietrza na zewnątrz: w Polsce wynika więc w dużej mierze z niskiej emisji, czyli ogrzewania domów. W przypadku pyłu zawieszonego stężenia odnotowywane wewnątrz budynków są średnio 50% niższe od tych na zewnątrz. To, w jakim stopniu zanieczyszczenia przedostają się do środka zależy jednak głównie od kondycji budynku i rodzaju wentylacji<ref>Bartyzel J., Smoleń K., 2017. Ocena wpływu zanieczyszczeń pyłowych na zewnątrz budynków na jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń, https://polskialarmsmogowy.pl/files/artykuly/1399.pdf [dostęp 28.01.2021]. |
</ref> | </ref> | ||
− | Drugie źródło to zanieczyszczenia powstające wewnątrz, m.in. za sprawą gotowania posiłków na kuchence gazowej, palenia papierosów czy użytkowania kominka. W ostatnim przypadku stężenia zanieczyszczeń w pomieszczeniu mogą sięgać wartości spotykanych przy ruchliwej drodze lub nawet być kilkukrotnie wyższe – wynika z danych omówionych w raporcie autorstwa J. Jędraka i P. Siergieja<ref>Siergiej P., Jędrak J., 2019. | + | Drugie źródło to zanieczyszczenia powstające wewnątrz, m.in. za sprawą gotowania posiłków na kuchence gazowej, palenia papierosów czy użytkowania kominka. W ostatnim przypadku stężenia zanieczyszczeń w pomieszczeniu mogą sięgać wartości spotykanych przy ruchliwej drodze lub nawet być kilkukrotnie wyższe – wynika z danych omówionych w raporcie autorstwa J. Jędraka i P. Siergieja<ref>Siergiej P., Jędrak J., 2019. Kominki. Czy spalanie drewna jest problemem?, s. 10, https://smoglab.pl/wp-content/uploads/2020/09/Kominki-opracowanie-FINAL-1.pdf [dostęp 28.01.2021]. |
</ref>. | </ref>. | ||
− | Podobnie jak w przypadku narażenia na smog poza budynkiem, kontakt z zanieczyszczeniami powietrza wewnątrz budynku może negatywnie wpływać na nasze zdrowie, zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Według WHO spośród pyłów zawieszonych najniebezpieczniejsze są te o średnicy nieprzekraczającej 2,5 i 10 mikrometrów (kolejno: PM2,5 i PM10). Cząstki te są absorbowane w oskrzelach i płucach i mogą powodować podrażnienia, w tym m.in. kaszel i trudności z oddychaniem, a także zwiększać ryzyko infekcji i zaostrzenia przewlekłych chorób układu oddechowego. Mniejsze cząstki (PM2,5) mogą przenikać do krwioobiegu i w dłuższej perspektywie mieć wpływ m.in. na przebieg chorób układu krążeniowego i oddechowego, a prawdopodobnie także innych układów<ref>Jędrak J., Konduracka E., Badyda A.J., Dąbrowiecki P., 2017. | + | Podobnie jak w przypadku narażenia na smog poza budynkiem, kontakt z zanieczyszczeniami powietrza wewnątrz budynku może negatywnie wpływać na nasze zdrowie, zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Według WHO spośród pyłów zawieszonych najniebezpieczniejsze są te o średnicy nieprzekraczającej 2,5 i 10 mikrometrów (kolejno: PM2,5 i PM10). Cząstki te są absorbowane w oskrzelach i płucach i mogą powodować podrażnienia, w tym m.in. kaszel i trudności z oddychaniem, a także zwiększać ryzyko infekcji i zaostrzenia przewlekłych chorób układu oddechowego. Mniejsze cząstki (PM2,5) mogą przenikać do krwioobiegu i w dłuższej perspektywie mieć wpływ m.in. na przebieg chorób układu krążeniowego i oddechowego, a prawdopodobnie także innych układów<ref>Jędrak J., Konduracka E., Badyda A.J., Dąbrowiecki P., 2017. Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie (online), https://polskialarmsmogowy.pl/files/artykuly/1346.pdf [dostęp 28.01.2021]. |
− | </ref>. Popularnie wykorzystywane w oczyszczaczach filtry HEPA eliminują 99,97% cząsteczek większych niż 0,3 µm, a więc praktycznie eliminują zagrożenia związane z cząstkami PM2,5 i PM10<ref>Gojtowski M., Idziak P., 2019. | + | </ref>. Popularnie wykorzystywane w oczyszczaczach filtry HEPA eliminują 99,97% cząsteczek większych niż 0,3 µm, a więc praktycznie eliminują zagrożenia związane z cząstkami PM2,5 i PM10<ref>Gojtowski M., Idziak P., 2019. Niskobudżetowy inteligentny oczyszczacz powietrza przeznaczony dla niewielkich pomieszczeń użyteczności publicznej, “Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering” nr 9, s. 201–212. |
</ref>. | </ref>. | ||
− | Groźnym składnikiem zanieczyszczeń powietrza, pochodzącym w Polsce w około 85% z niskiej emisji, jest rakotwórczy benzo(a)piren. Większość tego związku występuje w powietrzu jako składnik cząstek stałych (pyłu)<ref>Kozielska. B., 2015. | + | Groźnym składnikiem zanieczyszczeń powietrza, pochodzącym w Polsce w około 85% z niskiej emisji, jest rakotwórczy benzo(a)piren. Większość tego związku występuje w powietrzu jako składnik cząstek stałych (pyłu)<ref>Kozielska. B., 2015. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne zawarte w pyłach zanieczyszczających środowisko, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, s. 22. |
</ref>, dlatego w przypadku oczyszczaczy najskuteczniejszym rozwiązaniem będzie filtr HEPA [8., 9.] lub inny filtr o zbliżonej skuteczności w wychwytywaniu drobnych pyłów<ref>Oczyszczacze powietrza. Jak to działa i na co zwrócić uwagę przed zakupem?, „SmogLab” (online), https://smoglab.pl/oczyszczacze-powietrza-jak-to-dziala-i-na-co-zwrocic-uwage/ [dostęp 28.01.2021]. | </ref>, dlatego w przypadku oczyszczaczy najskuteczniejszym rozwiązaniem będzie filtr HEPA [8., 9.] lub inny filtr o zbliżonej skuteczności w wychwytywaniu drobnych pyłów<ref>Oczyszczacze powietrza. Jak to działa i na co zwrócić uwagę przed zakupem?, „SmogLab” (online), https://smoglab.pl/oczyszczacze-powietrza-jak-to-dziala-i-na-co-zwrocic-uwage/ [dostęp 28.01.2021]. | ||
</ref>. | </ref>. | ||
Linia 26: | Linia 26: | ||
'''Najpopularniejsze rozwiązania w zakresie filtrowania to obecnie:''' | '''Najpopularniejsze rozwiązania w zakresie filtrowania to obecnie:''' | ||
− | * '''Filtr HEPA''' (High Efficiency Particulate Air Filter) – filtr wymienny, charakteryzujący się skutecznością 99,97% w przypadku cząstek stałych większych niż 0,3 µm. Praktycznie całkowicie oczyszcza więc powietrze z pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10<ref>Gojtowski M., Idziak P., 2019. | + | * '''Filtr HEPA''' (High Efficiency Particulate Air Filter) – filtr wymienny, charakteryzujący się skutecznością 99,97% w przypadku cząstek stałych większych niż 0,3 µm. Praktycznie całkowicie oczyszcza więc powietrze z pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10<ref>Gojtowski M., Idziak P., 2019. Niskobudżetowy inteligentny oczyszczacz powietrza przeznaczony dla niewielkich pomieszczeń użyteczności publicznej, “Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering” nr 9, s. 201–212.</ref> i większości rakotwórczego benzo(a)pirenu [8., 9.]. Może także pochłaniać cząstki wirusów, dlatego niektórzy eksperci zalecają filtr HEPA jako narzędzie przeciwdziałania zakażeniom SARS-CoV-2<ref>Can an air purifier help protect you against the coronavirus?, “The Washington Post” (online), https://www.washingtonpost.com/lifestyle/home/purifier-hepa-covid-particles-droplets/2020/10/16/1b54b27e-0f18-11eb-8a35-237ef1eb2ef7_story.html [dostęp 28.01.2021].</ref>; |
* '''Inne, podobne filtry''' (zamiast HEPA) – filtry wymienne, na ogół tańsze, choć niekoniecznie mniej skuteczne od HEPA<ref>Oczyszczacze powietrza. Jak to działa i na co zwrócić uwagę przed zakupem?, „SmogLab” (online), https://smoglab.pl/oczyszczacze-powietrza-jak-to-dziala-i-na-co-zwrocic-uwage/ [dostęp 28.01.2021].</ref>. Należy jednak pamiętać, że w przypadku filtru HEPA mamy do czynienia z uniwersalnym, certyfikowanym standardem. Wybierając alternatywę warto sprawdzić renomę producenta oraz specyfikację i ewentualną certyfikację produktu; | * '''Inne, podobne filtry''' (zamiast HEPA) – filtry wymienne, na ogół tańsze, choć niekoniecznie mniej skuteczne od HEPA<ref>Oczyszczacze powietrza. Jak to działa i na co zwrócić uwagę przed zakupem?, „SmogLab” (online), https://smoglab.pl/oczyszczacze-powietrza-jak-to-dziala-i-na-co-zwrocic-uwage/ [dostęp 28.01.2021].</ref>. Należy jednak pamiętać, że w przypadku filtru HEPA mamy do czynienia z uniwersalnym, certyfikowanym standardem. Wybierając alternatywę warto sprawdzić renomę producenta oraz specyfikację i ewentualną certyfikację produktu; | ||
* '''Dodatkowy filtr węglowy''' – filtr wymienny, stosowany zwykle razem z filtrem HEPA lub podobnym. Wykorzystuje węgiel aktywny do usuwania m.in. lotnych związków organicznych (LZO), uciążliwości zapachowych, a także niektórych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA)<ref>Oczyszczacz powietrza a WWA, blog sklepu z oczyszczaczami GoodAIR (online), https://goodair.pl/blog/oczyszczacz-powietrza-a-wwa#section-6 [dostęp 28.01.2021].</ref>; | * '''Dodatkowy filtr węglowy''' – filtr wymienny, stosowany zwykle razem z filtrem HEPA lub podobnym. Wykorzystuje węgiel aktywny do usuwania m.in. lotnych związków organicznych (LZO), uciążliwości zapachowych, a także niektórych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA)<ref>Oczyszczacz powietrza a WWA, blog sklepu z oczyszczaczami GoodAIR (online), https://goodair.pl/blog/oczyszczacz-powietrza-a-wwa#section-6 [dostęp 28.01.2021].</ref>; |