Edytujesz Drewno
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Edycja może zostać wycofana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
| Aktualna wersja | Twój tekst | ||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Category:Paliwa]] | [[Category:Paliwa]] | ||
| − | + | '''Spalanie drewna''' | |
| − | = Skład chemiczny dymu ze spalania biomasy = | + | W przeciwieństwie do węgla kamiennego lub brunatnego, '''drewno''' jest często uważane za opał „ekologiczny”, przyjazny środowisku i „naturalny”. Jednak dym powstający przy spalaniu biomasy (w tym drewna) zawiera wiele substancji szkodliwych dla naszego zdrowia. |
| + | |||
| + | = '''Skład chemiczny dymu ze spalania biomasy''' = | ||
Z punktu widzenia wpływu na zdrowie najważniejszą<ref>Pył jest najważniejszą substancją, przynajmniej jeśli chodzi o narażenie na zanieczyszczenia powietrza zewnętrznego (ang. ''ambient air pollution''). W przypadku narażenia na zanieczyszczenia wewnątrz budynków, w niektórych przypadkach większe zagrożenie dla zdrowia i życia może stanowić czad, czyli tlenek węgla (CO). | Z punktu widzenia wpływu na zdrowie najważniejszą<ref>Pył jest najważniejszą substancją, przynajmniej jeśli chodzi o narażenie na zanieczyszczenia powietrza zewnętrznego (ang. ''ambient air pollution''). W przypadku narażenia na zanieczyszczenia wewnątrz budynków, w niektórych przypadkach większe zagrożenie dla zdrowia i życia może stanowić czad, czyli tlenek węgla (CO). | ||
| Linia 15: | Linia 17: | ||
</ref>. Wymienione związki chemiczne występują w fazie gazowej lub wchodzą w skład pyłu zawieszonego. | </ref>. Wymienione związki chemiczne występują w fazie gazowej lub wchodzą w skład pyłu zawieszonego. | ||
| − | = Wpływ jakości opału i urządzenia grzewczego na poziom emisji zanieczyszczeń = | + | = '''Wpływ jakości opału i urządzenia grzewczego na poziom emisji zanieczyszczeń''' = |
W przypadku wielu substancji – przede wszystkim czadu (tlenku węgla), pyłu i WWA – ich ilość w dymie może mocno zależeć od rodzaju i jakości opału, w tym od jego wilgotności. Zależy też silnie od urządzenia grzewczego, w którym spalamy drewno lub paliwa produkowane na bazie drewna, takie jak pellet. Szerzej – zależy od warunków spalania. Emisja zanieczyszczeń z pieca kaflowego, z prymitywnego kotła, tzw. „kozy” lub też z prostego, tradycyjnego kominka, będzie zwykle znacznie wyższa niż w przypadku nowoczesnego kominka (zwłaszcza wyposażonego w elektrofiltr), a tym bardziej wyższa niż w przypadku kotła zgazowującego drewno kawałkowe lub nowoczesnego kotła na pellet drzewny. | W przypadku wielu substancji – przede wszystkim czadu (tlenku węgla), pyłu i WWA – ich ilość w dymie może mocno zależeć od rodzaju i jakości opału, w tym od jego wilgotności. Zależy też silnie od urządzenia grzewczego, w którym spalamy drewno lub paliwa produkowane na bazie drewna, takie jak pellet. Szerzej – zależy od warunków spalania. Emisja zanieczyszczeń z pieca kaflowego, z prymitywnego kotła, tzw. „kozy” lub też z prostego, tradycyjnego kominka, będzie zwykle znacznie wyższa niż w przypadku nowoczesnego kominka (zwłaszcza wyposażonego w elektrofiltr), a tym bardziej wyższa niż w przypadku kotła zgazowującego drewno kawałkowe lub nowoczesnego kotła na pellet drzewny. | ||
| Linia 26: | Linia 28: | ||
</ref>. Przykładowo, emisja pyłu (PM) nie może przekraczać: 20 mg/m<sup>3</sup> dla ogrzewaczy (kominek, piec, koza) z zamkniętą komorą spalania wykorzystujących pellet, 40 mg/m<sup>3</sup> dla ogrzewaczy z zamkniętą komorą spalania wykorzystujących paliwo inne niż pellet oraz dla kuchenek i 50 mg/m<sup>3</sup> dla ogrzewaczy z otwartą komorą spalania. | </ref>. Przykładowo, emisja pyłu (PM) nie może przekraczać: 20 mg/m<sup>3</sup> dla ogrzewaczy (kominek, piec, koza) z zamkniętą komorą spalania wykorzystujących pellet, 40 mg/m<sup>3</sup> dla ogrzewaczy z zamkniętą komorą spalania wykorzystujących paliwo inne niż pellet oraz dla kuchenek i 50 mg/m<sup>3</sup> dla ogrzewaczy z otwartą komorą spalania. | ||
| − | = Drewno lakierowane lub impregnowane i materiały drewnopochodne = | + | = '''Drewno lakierowane lub impregnowane i materiały drewnopochodne''' = |
Wszystkie podane do tej pory informacje dotyczyły wyłącznie spalania czystego drewna, a nie płyt wiórowych albo drewna lakierowanego lub impregnowanego<ref>United States Environmental Protection Agency: Best Wood-Burning Practices. What Not to Burn, https://www.epa.gov/burnwise/best-wood-burning-practices#what | Wszystkie podane do tej pory informacje dotyczyły wyłącznie spalania czystego drewna, a nie płyt wiórowych albo drewna lakierowanego lub impregnowanego<ref>United States Environmental Protection Agency: Best Wood-Burning Practices. What Not to Burn, https://www.epa.gov/burnwise/best-wood-burning-practices#what | ||
| Linia 35: | Linia 37: | ||
Używanie jako opału płyt wiórowych, drewna lakierowanego lub drewna impregnowanego jest niezgodnym z prawem spalaniem niebezpiecznych odpadów. Podobnie jest w przypadku jednoczesnego palenia wraz z drewnem odpadów z tworzyw sztucznych, takich jak np. plastikowe butelki czy kawałki opon. | Używanie jako opału płyt wiórowych, drewna lakierowanego lub drewna impregnowanego jest niezgodnym z prawem spalaniem niebezpiecznych odpadów. Podobnie jest w przypadku jednoczesnego palenia wraz z drewnem odpadów z tworzyw sztucznych, takich jak np. plastikowe butelki czy kawałki opon. | ||
| − | = Porównanie emisji: drewno a węgiel = | + | = '''Porównanie emisji: drewno a węgiel''' = |
Wiele substancji szkodliwych dla zdrowia występuje zarówno w dymie pochodzącym ze spalania drewna, jak i w tym ze spalania węgla. Taką substancją jest też oczywiście pył zawieszony. Pył emitowany przy spalaniu biomasy jest zwykle drobniejszy niż pył powstający przy spalaniu węgla. Oznacza to, że zawartość pyłu PM<sub>2,5</sub> w pyle PM<sub>10</sub> jest bardzo wysoka. Jest to istotne o tyle, że z reguły im mniejsze są cząstki pyłu, tym groźniejsze są one dla naszego zdrowia. (Zakładając, że cząstki pyłu mają dokładnie ten sam skład chemiczny, co nie jest prawdą w przypadku spalania węgla i drewna). | Wiele substancji szkodliwych dla zdrowia występuje zarówno w dymie pochodzącym ze spalania drewna, jak i w tym ze spalania węgla. Taką substancją jest też oczywiście pył zawieszony. Pył emitowany przy spalaniu biomasy jest zwykle drobniejszy niż pył powstający przy spalaniu węgla. Oznacza to, że zawartość pyłu PM<sub>2,5</sub> w pyle PM<sub>10</sub> jest bardzo wysoka. Jest to istotne o tyle, że z reguły im mniejsze są cząstki pyłu, tym groźniejsze są one dla naszego zdrowia. (Zakładając, że cząstki pyłu mają dokładnie ten sam skład chemiczny, co nie jest prawdą w przypadku spalania węgla i drewna). | ||
| Linia 55: | Linia 57: | ||
Warto jednak pamiętać, że podobnie jak w przypadku drewna, skład chemiczny spalin i ilość zanieczyszczeń emitowanych przy spalaniu węgla zwykle silnie zależą od warunków spalania (zatem również od urządzenia grzewczego), jak i od jakości paliwa. | Warto jednak pamiętać, że podobnie jak w przypadku drewna, skład chemiczny spalin i ilość zanieczyszczeń emitowanych przy spalaniu węgla zwykle silnie zależą od warunków spalania (zatem również od urządzenia grzewczego), jak i od jakości paliwa. | ||
| − | = Wpływ dymu ze spalania drewna na zdrowie ludzkie = | + | = '''Wpływ dymu ze spalania drewna na zdrowie ludzkie''' = |
Skład chemiczny dymu ze spalania drewna różni się od składu dymu tytoniowego czy dymu pochodzącego ze spalania węgla. Podobieństwa są jednak na tyle duże, że we wszystkich trzech przypadkach możemy spodziewać się podobnego wpływu na nasze zdrowie i życie. Używanie drewna do ogrzewania często niesie podobne konsekwencje dla zdrowia, co ogrzewanie węglem. | Skład chemiczny dymu ze spalania drewna różni się od składu dymu tytoniowego czy dymu pochodzącego ze spalania węgla. Podobieństwa są jednak na tyle duże, że we wszystkich trzech przypadkach możemy spodziewać się podobnego wpływu na nasze zdrowie i życie. Używanie drewna do ogrzewania często niesie podobne konsekwencje dla zdrowia, co ogrzewanie węglem. | ||
| − | == Najważniejsze skutki zdrowotne i szczególnie narażone grupy == | + | == '''Najważniejsze skutki zdrowotne i szczególnie narażone grupy''' == |
Istnieje wiele prac naukowych, poświęconych konsekwencjom zdrowotnym narażenia na dym ze spalania drewna <ref>Naeher, Luke P., et al. Woodsmoke health effects: a review. Inhalation toxicology 19.1 (2007): 67–106, https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08958370600985875 | Istnieje wiele prac naukowych, poświęconych konsekwencjom zdrowotnym narażenia na dym ze spalania drewna <ref>Naeher, Luke P., et al. Woodsmoke health effects: a review. Inhalation toxicology 19.1 (2007): 67–106, https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08958370600985875 | ||
| Linia 78: | Linia 80: | ||
</ref>. | </ref>. | ||
| − | == Rakotwórczość dymu ze spalania drewna == | + | == '''Rakotwórczość dymu ze spalania drewna''' == |
Do tej pory Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (ang. ''International Agency for Research on Cancer'', IARC) sklasyfikowała zanieczyszczenia powietrza wewnętrznego związane ze spalaniem biomasy (przede wszystkim drewna) jako „prawdopodobnie rakotwórcze dla człowieka”. (W wykazie czynników rakotwórczych IARC<ref>International Agency for Research on Cancer: List of Classifications. Agents classified by the IARC Monographs, Volumes 1–129, https://monographs.iarc.who.int/list-of-classifications/ | Do tej pory Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (ang. ''International Agency for Research on Cancer'', IARC) sklasyfikowała zanieczyszczenia powietrza wewnętrznego związane ze spalaniem biomasy (przede wszystkim drewna) jako „prawdopodobnie rakotwórcze dla człowieka”. (W wykazie czynników rakotwórczych IARC<ref>International Agency for Research on Cancer: List of Classifications. Agents classified by the IARC Monographs, Volumes 1–129, https://monographs.iarc.who.int/list-of-classifications/ | ||
| Linia 89: | Linia 91: | ||
</ref>. Podobnie może być w przypadku biernego narażenia na dym tytoniowy – ilość (masa) wdychanego pyłu wchodzącego w skład dymu tytoniowego może znacznie przekraczać masę wdychanego pyłu pochodzącego z innych źródeł. | </ref>. Podobnie może być w przypadku biernego narażenia na dym tytoniowy – ilość (masa) wdychanego pyłu wchodzącego w skład dymu tytoniowego może znacznie przekraczać masę wdychanego pyłu pochodzącego z innych źródeł. | ||
| − | = Emisja dwutlenku węgla (CO<sub>2</sub>) = | + | = '''Emisja dwutlenku węgla (CO<sub>2</sub>)''' = |
Drewno i produkowane z niego paliwa da się spalać tak, by w małym stopniu zanieczyszczać powietrze substancjami bezpośrednio szkodliwymi dla naszego zdrowia. Skoro emisje „składników smogu” – substancji takich jak pył zawieszony czy WWA silnie zależą od warunków spalania, to można je znacznie ograniczyć, stosując lepsze, bardziej zaawansowane technicznie urządzenia grzewcze i odpowiednio wysokiej jakości opał. | Drewno i produkowane z niego paliwa da się spalać tak, by w małym stopniu zanieczyszczać powietrze substancjami bezpośrednio szkodliwymi dla naszego zdrowia. Skoro emisje „składników smogu” – substancji takich jak pył zawieszony czy WWA silnie zależą od warunków spalania, to można je znacznie ograniczyć, stosując lepsze, bardziej zaawansowane technicznie urządzenia grzewcze i odpowiednio wysokiej jakości opał. | ||
