Edytujesz Pył zawieszony
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Edycja może zostać wycofana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
Aktualna wersja | Twój tekst | ||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Category:Główne zanieczyszczenia powietrza]] | [[Category:Główne zanieczyszczenia powietrza]] | ||
<span id="_heading=h.gjdgxs" class="anchor"></span> | <span id="_heading=h.gjdgxs" class="anchor"></span> | ||
+ | [[Plik:Rysunek 1. Wielkość cząstek pyłów zawieszonych1.jpg|mały|Rysunek 1. Wielkość cząstek pyłów zawieszonych (na podstawie EPA 2010)''<ref>[https://www.climatechangenews.com/2013/10/15/eu-air-pollution-poses-health-and-climate-risks-report/ https://www.climatechangenews.com/2013/10/15/eu-air-pollution-poses-health-and-climate-risks-report/] </ref>]] | ||
+ | |||
Termin '''pył zawieszony''' (PM, ang. ''Particulate Matter'') można zdefiniować jako mieszaninę cząstek stałych i ciekłych zawieszonych w powietrzu. Pył zawieszony jest jednym z głównych składników smogu. Zatem ograniczenie jego emisji do powietrza jest kluczowe w kontekście walki o nasze zdrowie. Nie jest to zadanie proste, ponieważ źródła pyłu są powszechne. | Termin '''pył zawieszony''' (PM, ang. ''Particulate Matter'') można zdefiniować jako mieszaninę cząstek stałych i ciekłych zawieszonych w powietrzu. Pył zawieszony jest jednym z głównych składników smogu. Zatem ograniczenie jego emisji do powietrza jest kluczowe w kontekście walki o nasze zdrowie. Nie jest to zadanie proste, ponieważ źródła pyłu są powszechne. | ||
Mikrometr oznaczany symbolem µm stanowi jedną milionową metra i za pomocą tej jednostki opisuje się wielkość pyłów zawieszonych. Najczęściej wyróżnia się cząstki o wielkości średnicy do 10 μm (PM<sub>10</sub>), o średnicy do 2,5 μm (PM<sub>2,5</sub>) oraz o średnicy do 1 μm (PM<sub>1</sub>). Aby zrozumieć jak niewielkich rozmiarów są to obiekty zastosowano porównanie do włosa ludzkiego i ziarnka piasku (rysunek 1). | Mikrometr oznaczany symbolem µm stanowi jedną milionową metra i za pomocą tej jednostki opisuje się wielkość pyłów zawieszonych. Najczęściej wyróżnia się cząstki o wielkości średnicy do 10 μm (PM<sub>10</sub>), o średnicy do 2,5 μm (PM<sub>2,5</sub>) oraz o średnicy do 1 μm (PM<sub>1</sub>). Aby zrozumieć jak niewielkich rozmiarów są to obiekty zastosowano porównanie do włosa ludzkiego i ziarnka piasku (rysunek 1). | ||
− | |||
= Źródła pyłu w Polsce = | = Źródła pyłu w Polsce = | ||
Linia 133: | Linia 134: | ||
<span id="_heading=h.1ksv4uv" class="anchor"></span> | <span id="_heading=h.1ksv4uv" class="anchor"></span> | ||
− | W raporcie Europejskiej Agencji Środowiska<ref>[https://www.eea.europa.eu/pl https://www.eea.europa.eu/pl] | + | W raporcie Europejskiej Agencji Środowiska<ref>[https://www.eea.europa.eu/pl ''https://www.eea.europa.eu/pl''] |
</ref> (EEA, ang. European Environment Agency) pt. „Air quality in Europe”<ref>[https://www.eea.europa.eu/publications/air-quality-in-europe-2020-report https://www.eea.europa.eu/publications/air-quality-in-europe-2020-report] | </ref> (EEA, ang. European Environment Agency) pt. „Air quality in Europe”<ref>[https://www.eea.europa.eu/publications/air-quality-in-europe-2020-report https://www.eea.europa.eu/publications/air-quality-in-europe-2020-report] | ||
</ref> („Jakość powietrza w Europie”) oszacowano ilu ludzi traci przedwcześnie życie<ref>Przedwczesne zgony to takie, które mają miejsce zanim dana osoba osiągnie oczekiwany wiek. Oczekiwany wiek to zazwyczaj oczekiwana długość życia w kraju, biorąc pod uwagę płeć i wiek. Uważa się, że przedwczesnym zgonom można zapobiec, jeśli można wyeliminować ich przyczyny. | </ref> („Jakość powietrza w Europie”) oszacowano ilu ludzi traci przedwcześnie życie<ref>Przedwczesne zgony to takie, które mają miejsce zanim dana osoba osiągnie oczekiwany wiek. Oczekiwany wiek to zazwyczaj oczekiwana długość życia w kraju, biorąc pod uwagę płeć i wiek. Uważa się, że przedwczesnym zgonom można zapobiec, jeśli można wyeliminować ich przyczyny. | ||
Linia 159: | Linia 160: | ||
</ref>. | </ref>. | ||
− | Z punktu widzenia zdrowia publicznego, wzrost poziomu zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym powoduje wymierne skutki w danej populacji. Potwierdzają to wyniki badań epidemiologicznych, wskazując jednoznacznie, iż w przypadku pyłu zawieszonego nie ma bezpiecznego dla zdrowia progu, poniżej którego nie obserwuje się negatywnych skutków zdrowotnych<ref>jw. Bardziej szczegółowe źródła: [https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/69477/WHO_SDE_PHE_OEH_06.02_eng.pdf https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/69477/WHO_SDE_PHE_OEH_06.02_eng.pdf], [https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/193108/REVIHAAP-Final-technical-report-final-version.pdf https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/193108/REVIHAAP-Final-technical-report-final-version.pdf], [https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/153692/Health%20risks%20of%20air%20pollution%20in%20Europe%20%e2%80%93%20HRAPIE%20project%2c%20Recommendations%20for%20concentration%e2%80%93response%20functions%20for%20cost%e2%80%93benefit%20analysis%20of%20particulate%20matter%2c%20ozone%20and%20nitrogen%20dioxide.pdf?sequence=1&isAllowed=y https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/153692/Health%20risks%20of%20air%20pollution%20in%20Europe%20%e2%80%93%20HRAPIE%20project%2c%20Recommendations%20for%20concentration%e2%80%93response%20functions%20for%20cost%e2%80%93benefit%20analysis%20of%20particulate%20matter%2c%20ozone%20and%20nitrogen%20dioxide.pdf?sequence=1&isAllowed=y], [https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0006/189051/Health-effects-of-particulate-matter-final-Eng.pdf https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0006/189051/Health-effects-of-particulate-matter-final-Eng.pdf] | + | Z punktu widzenia zdrowia publicznego, wzrost poziomu zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym powoduje wymierne skutki w danej populacji. Potwierdzają to wyniki badań epidemiologicznych, wskazując jednoznacznie, iż w przypadku pyłu zawieszonego nie ma bezpiecznego dla zdrowia progu, poniżej którego nie obserwuje się negatywnych skutków zdrowotnych<ref>jw. Bardziej szczegółowe źródła: [https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/69477/WHO_SDE_PHE_OEH_06.02_eng.pdf ''https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/69477/WHO_SDE_PHE_OEH_06.02_eng.pdf''], [https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/193108/REVIHAAP-Final-technical-report-final-version.pdf ''https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/193108/REVIHAAP-Final-technical-report-final-version.pdf''], [https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/153692/Health%20risks%20of%20air%20pollution%20in%20Europe%20%e2%80%93%20HRAPIE%20project%2c%20Recommendations%20for%20concentration%e2%80%93response%20functions%20for%20cost%e2%80%93benefit%20analysis%20of%20particulate%20matter%2c%20ozone%20and%20nitrogen%20dioxide.pdf?sequence=1&isAllowed=y ''https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/153692/Health%20risks%20of%20air%20pollution%20in%20Europe%20%e2%80%93%20HRAPIE%20project%2c%20Recommendations%20for%20concentration%e2%80%93response%20functions%20for%20cost%e2%80%93benefit%20analysis%20of%20particulate%20matter%2c%20ozone%20and%20nitrogen%20dioxide.pdf?sequence=1&isAllowed=y''], [https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0006/189051/Health-effects-of-particulate-matter-final-Eng.pdf https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0006/189051/Health-effects-of-particulate-matter-final-Eng.pdf] |
</ref>. | </ref>. | ||
Linia 178: | Linia 179: | ||
* ryzyko alergii<ref>[https://smoglab.pl/alergia-na-smog-podcast/ https://smoglab.pl/alergia-na-smog-podcast/]</ref>, | * ryzyko alergii<ref>[https://smoglab.pl/alergia-na-smog-podcast/ https://smoglab.pl/alergia-na-smog-podcast/]</ref>, | ||
* bezpłodność<ref>[https://smoglab.pl/smog-nieplodnosc/ https://smoglab.pl/smog-nieplodnosc/]</ref>. | * bezpłodność<ref>[https://smoglab.pl/smog-nieplodnosc/ https://smoglab.pl/smog-nieplodnosc/]</ref>. | ||
− | |||
<references /> | <references /> |